Theo thông tin từ Cục Quản lý rủi ro (Tổng cục Hải quan), về cơ bản công tác thu thập, xử lý thông tin phục vụ quản lý rủi ro (QLRR) đã được quy định đầy đủ tại các văn bản Luật và các văn bản hướng dẫn dưới luật. Tuy nhiên, ở một số nhóm thông tin cơ quan Hải quan cần thu thập từ các đơn vị thuộc Bộ Tài chính và các cơ quan chức năng ngoài ngành để hỗ trợ việc theo dõi nâng cao năng lực đánh giá tuân thủ, xếp hạng rủi ro DN và xác định trọng điểm vẫn chưa được đặc biệt chú trọng. Một số cục hải quan tỉnh, thành phố do đặc thù địa bàn lớn, nguồn lực có hạn, chưa bám sát đặc điểm tình hình tại địa bàn của đơn vị để xác định nhu cầu trọng tâm trong việc thu thập thông tin nên việc triển khai chưa thực sự hiệu quả.
Cục Quản lý rủi ro cho rằng, việc thu thập thông tin liên quan đến DN hoạt động XNK cần tập trung vào xác định tình trạng hoạt động thực tế, các mối quan hệ trong và ngoài DN, tình hình vi phạm pháp luật do các cơ quan chức năng xử lý. Do vậy, các DN trong chuỗi dây chuyền cung ứng các dịch vụ liên quan đến hoạt động XNK hàng hóa (gồm đại lý hải quan, DN vận tải, kho bãi…) cũng được Tổng cục Hải quan đặt trọng tâm triển khai thu thập thông tin trong năm 2017.
Nhờ thu thập thông tin về các DN, Cục Quản lý rủi ro đã hướng dẫn các đơn vị Quản lý rủi ro cấp cục hải quan tỉnh, thành phố phân tích đánh giá rủi ro, xác định trọng điểm, chuyển thông tin để tổ chức thực hiện soi chiếu trước. Kết quả, lực lượng Hải quan các cấp đã “lật tẩy” nhiều lô hàng cất giấu hàng hóa cấm NK, gian lận thương mại. Các đơn vị đã tập trung phân tích thông tin, xác định chính xác một số lô hàng NK về Việt Nam có giấu ngà voi thông qua hoạt động “soi chiếu trước” và sự phối hợp kiểm tra thực tế hàng hóa của các lực lượng chức năng.
Việc ban hành Kế hoạch thu thập xử lý thông tin năm 2017 dựa trên nền tảng các văn bản quy định về QLRR, bám sát Kế hoạch Kiểm soát rủi ro của ngành Hải quan năm 2017 và những yêu cầu về thông tin phục vụ công tác nghiệp vụ trong năm 2017; tiếp thu và điều chỉnh từ kết quả triển khai thực tế năm 2016 tại các đơn vị hải quan trên toàn quốc.
Để công tác thu thập, xử lý thông tin QLRR phát triển toàn diện và chiều sâu, trở thành công tác nghiệp vụ cơ bản của ngành Hải quan, trong Kế hoạch thu thập, xử lý thông tin QLRR của ngành Hải quan năm 2017 đề ra mục tiêu thu thập, cập nhật, thẩm định thông tin, phê duyệt hồ sơ DN trên hệ thống được hoàn thành đối với 30.000 hồ sơ DN hoạt động XNK được chia làm 12 đối tượng DN khác nhau. Trong đó, cơ quan Hải quan đặt ra các tiêu chí cụ thể theo từng nhóm DN. Đơn cử như 70% DN hoạt động gia công, sản xuất hàng XK, chế xuất trên địa bàn; DN; 100% DN kinh doanh dịch vụ chuyển phát nhanh; 100% DN làm dịch vụ trên địa bàn được xác định theo chuyên đề kiểm soát rủi ro. Bên cạnh đó, 100% DN kinh doanh kho ngoại quan; DN kinh doanh cảng, kho bãi; DN giải thể, phá sản, ngừng hoạt động… cũng được thực hiện thu thập, xử lý thông tin xây dựng hồ sơ DN.
Tổng cục Hải quan cũng đặt ra yêu cầu, thông tin được thu thập, cập nhật vào hệ thống hoặc cung cấp cho người có trách nhiệm phải đầy đủ, chính xác, kịp thời. Thông tin được lưu trữ, quản lý tập trung thống nhất tại Tổng cục Hải quan; được xử lý, cung cấp kịp thời cho đơn vị Hải quan các cấp trong thực hiện, áp dụng QLRR và thực hiện các hoạt động nghiệp vụ hải quan. Theo đó, nguyên tắc chung của việc thu thập, xử lý thông tin QLRR phải được phân công cho tất cả các đơn vị, công chức có liên quan trên cơ sở phù hợp với chức năng nhiệm vụ theo quy định đối với từng cấp, đơn vị.